Γιατί κλαίει το μωρό μου;
Γιατί κλαίει το μωρό μου;
Όλα τα βρέφη είναι διαφορετικά μεταξύ τους. Το κλάμα του βρέφους είναι ο τρόπος επικοινωνίας του με τον κόσμο. Κάποιοι υποστηρίζουν ότι το βρέφος νιώθοντας την αδυναμία του να αυτοεξυπηρετηθεί, οπλίστηκε από τη φύση με ένα ισχυρό όπλο, το κλάμα που είναι μια γέφυρα επικοινωνίας με τη μητέρα. Πρέπει λοιπόν να μάθουμε σιγά-σιγα να αποκωδικοποιούμε το κλάμα του μωρού μας.
1)Μήπως πεινάει;
Αν το παιδί αρχίσει να πεινάει αρχικά είναι ανήσυχο και παραπονείται ενώ στη συνέχεια μπορεί να είναι ευερέθιστο και να κλαίει γοερά.
-Αν το βρέφος θηλάζει, θα πρέπει να γνωρίζουμε τα εξής σε ότι αφορά το κλάμα που δηλώνει πείνα: το αίσθημα της πείνας είναι πιο συχνό καθώς το μητρικό γάλα είναι εξαιρετικά εύπεπτο, οπότε το τάισμα του βρέφους πρέπει να γίνεται σε πιο μικρά μεσοδιαστήματα, τα οποία καθορίζει το βρέφος και όχι το ρολόι! Δεν υπάρχει τρίωρο, δίωρο ή τετράωρο, και οποιαδήποτε συμβουλή του τύπου «βάζε το στο στήθος αυστηρά στο τρίωρο» είναι απολύτως λανθασμένη και αποπροσανατολιστική για τη μάνα. Όταν η μαμά αντιλαμβάνεται ότι το μωρό πεινάει πρέπει να το βάζει στο στήθος, όσο συχνά εκείνο δείχνει ότι χρειάζεται.
Το βρέφος για να απομυζήσει το μαστό χρειάζεται να καταβάλει περισσότερη προσπάθεια, η οποία το κουράζει κι έτσι συνήθως κοιμάται στο στήθος. Εδώ θα πρέπει να είμαστε προσεκτικοί ώστε το μωρό να είναι σωστά και αναπαυτικά τοποθετημένο στο στήθος, αφήνοντας πάντα τους ρώθωνες ανοικτούς ώστε να μην δυσκολεύεται στην αναπνοή του. Μια κακή στάση θηλασμού μπορεί να εντείνει το κλάμα του.
Επίσης η ροή του γάλακτος είναι ρυθμιζόμενη από το ίδιο το βρέφος που άλλοτε κάνει πιο δυνατές μυζητικές κινήσεις κι άλλοτε πιο ήπιες, δίνοντας χρόνο στο στομάχι του να αδειάζει. Είναι σαφές ότι τα θηλάζοντα βρέφη έχουν πολύ μικρότερους σε ένταση κωλικούς, κι ένας από τους λόγους είναι ότι ρυθμίζουν μόνα τους τη ροή του γάλακτος, σε ένα ικανό χρονικό διάστημα ώστε αυτό να μην υπερκορέννυται. Καθώς το βρέφος μεγαλώνει οπωσδήποτε αυξάνει από μόνο του τα μεσοδιαστήματα θηλασμού, αφού μεγαλώνει ο όγκος του στομάχου του.
-Για το βρέφος που σιτίζεται με φόρμουλα (ξένο γάλα) τα πράγματα είναι τελείως διαφορετικά. Κατά τη σίτιση υπάρχουν διάφοροι λόγοι που μπορεί να προκαλούν κλάμα στο μωρό.
-Η φόρμουλα είναι πιο δύσπεπτη, ενώ το βρέφος χωρίς ιδιαίτερο κόπο καταναλώνει μεγαλύτερη ποσότητα από το μπουκάλι σε λιγότερο χρόνο. Αυτό έχει σαν συνέπεια ένα ταχύ κορεσμό του βρέφους. Ο γρήγορος κορεσμός όμως μπορεί να δημιουργεί προβλήματα κωλικών, που να κάνουν το βρέφος να κλαίει χωρίς εμφανή αιτία, κυρίως τις απογευματινές ώρες, συχνά για μεγάλο χρονικό διάστημα.
-Επίσης αν η τρύπα στη θηλή είναι μεγάλη μπορεί η ποσότητα του γάλακτος που τρώει να έρχεται γρήγορα και το βρέφος να πνίγεται ενώ αν είναι μικρή το γάλα δεν τρέχει και το μωρό δυσκολεύεται.
-Η θερμοκρασία μπορεί να είναι ιδιαίτερα ζεστή ή αντίθετα κρύα, πράγμα που ξενίζει το βρέφος.
-Ο αεροθάλαμος της θηλής πρέπει να είναι γεμάτος με γάλα διαφορετικά το βρέφος καταπίνει αέρα το οποίο δημιουργεί έντονες ερυγές (ρεψίματα) ή και κωλικούς.
– Η παρασκευαζόμενη ποσότητα γάλακτος μπορεί να είναι πολύ αραιή, πράγμα που οδηγεί το βρέφος να μην χορταίνει, ή πολύ πηχτή, γεγονός που προκαλεί δύσκολη ροή στο μπιμπερόν. Λάθη στην αραίωση του γάλακτος με λιγότερο από το πρέπον νερό, ενέχουν τον κίνδυνο της υπερνατριαιμικής αφυδάτωσης.
Η μητέρα λοιπόν καλό είναι να προσέχει τις προαναφερθείσες παραμέτρους που αφορούν στο τάισμα του μωρού της, ώστε να αποφεύγει την επίταση του κλάματος κατά το τάισμα.
Τέλος, για τα μεγαλύτερα βρέφη που σιγά σιγά μπαίνουν στις στερεές τροφές θα ήταν χρήσιμο να διαβάσετε το άρθρο «Εισαγωγή στις στερεές τροφές – Τι να περιμένω»
2)Μήπως νυστάζει;
To μωρό μας είναι περίεργο για όλα όσα συμβαίνουν γύρω του. Κάθε ερέθισμα είναι κάτι εξαιρετικό για αυτά και καταναλώνουν πολλή ενέργεια για την επεξεργασία ήχων, εικόνων, απτικών ερεθισμάτων, για την κίνησή τους και για την εκφορά φθόγγων. Κάτι που για εμάς μοιάζει απλό, όπως το να προσπαθεί να στηριχτεί στα πόδια του για δέκα λεπτά, ισοδυναμεί με περπάτημα ενήλικα για μισό χιλιόμετρο! Το να κάθεται μισή ώρα καθιστό στηρίζοντας μόνο του τον κορμό του, χωρίς υποστήριξη, ισοδυναμεί με το να κάνει κανείς ραχιαίους για μισή ώρα. Καταλαβαίνουμε λοιπόν ότι μετά από τόση δραστηριότητα το μωρό μας πρέπει να ξεκουραστεί. Ο εγκέφαλος χρειάζεται χρόνο να επεξεργαστεί τα ερεθίσματα του περιβάλλοντος και να τα τοποθετήσει «στα κουτάκια» που πρέπει, καθώς γίνονται οι συνάψεις των νευρικών κυττάρων που είναι συνάρτηση της ευφυίας του βρέφους. Δικαιούται το μωρό μας κάποιους σύντομους ύπνους κατά την διάρκεια της ημέρας που μπορεί να είναι από δέκα λεπτά ως και δύο ώρες, 5-8 φορές κατά την εγρήγορση της ημέρας. Έτσι κλάμα μετά από έντονη δραστηριότητα μπορεί να σημαίνει ανάγκη για ύπνο.
3)Μήπως βαριέται;
Πολλά βρέφη, δε θέλουν να μένουν στην ίδια θέση επί ώρες. Π.χ στο καρεκλάκι του φαγητού, στο καρότσι, στο ριλάξ. Σκεφτείτε πώς θα νιώθατε εσείς αν ήσασταν καθισμένοι μία ώρα στο καρότσι, μετά καθισμένοι μία ώρα στο καρεκλάκι του αυτοκινήτου, μετά καθισμένοι μία ώρα στο καρεκλάκι για φαγητό, και μετά μια ώρα στο ριλάξ. Η μονοτονία προκαλεί ανία και στα βρέφη, ειδικά αν στο κάθισμα που βρίσκονται δεν τους δίνει κανείς σημασία. Συχνά αποζητούν να τραβήξουν την προσοχή σας, για να τα πάρετε στην αγκαλιά, να τους πείτε το τραγουδάκι, να τους πείτε όμορφα λογάκια, να τους μιμηθείτε ήχους ζώων και τόσα άλλα που κάνει μια μαμά ή ένας μπαμπάς στο μωρό τους με την αγάπη και την στοργή του γονιού. Το μωρό σας είναι ένας κανονικός άνθρωπος με ανάγκη για αλληλεπίδραση και είναι λάθος να λέμε «είναι μωρό δεν καταλαβαίνει». Τα βρέφη καταλαβαίνουν τη διάθεση της αγάπης, τη διάθεση του παιχνιδιού πολύ περισσότερο από όσο νομίζουμε.
4)Μήπως είναι λερωμένο;
Πάντα τσεκάρουμε την πάνα του μωρού μας, όταν παραπονείται. Τα βρέφη κάνουν πολλές κενώσεις τη μέρα, ειδικά αν θηλάζουν και δεν πρέπει να μένουν λερωμένα. Εκτός από τον κίνδυνο επιμόλυνσης του ουροποιητικού (ουρολοίμωξη) υπάρχει ο κίνδυνος για δερματίτιδα από τα σπάργανα, καθώς τα ούρα είναι ερεθιστικά για το δέρμα και μπορεί να προκαλέσουν έντονο παράτριμμα.
5)Μήπως πονάει κάπου;
Το πιο απλό που μπορεί να απασχολεί το βρέφος είναι η έκθυση των νεογιλών οδόντων που προκαλεί έντονη φαγούρα, πόνο και οίδημα στα ούλα και ενίοτε έντονη σιελόρροια. Αυτό δεν είναι ασθένεια, είναι η φυσιολογική διαδικασία της οδοντοφυίας, η οποία ποτέ δεν δικαιολογεί πυρετό. Αν το παιδί έχει πυρετό, ο πυρετός δεν οφείλεται στην οδοντοφυία αλλά σε κάποιο ιό ή μικρόβιο.
6)Μήπως είναι άρρωστο;
H έναρξη μιας ασθένειας μπορεί να δημιουργεί στο βρέφος δυσθυμίας, γκρίνια, ανησυχία ή ανεξήγητο κλάμα. Θερμομετρούμε το μωρό μας και το ξεντύνουμε ολόκληρο για να το παρατηρήσουμε. Μπορεί να δούμε κάποιο εξάνθημα στο σώμα, μπορεί να παρατηρήσουμε μάζεμα των ποδιών προς την κοιλιά, ή κινήσεις της κεφαλής ή ακόμα ότι πιάνει το αυτάκι του και το τραβάει , όταν το μωρό βεβαίως είναι πιο μεγάλο σε ηλικία. Όλες αυτές είναι χρήσιμες πληροφορίες για να τις μεταφέρουμε στον παιδίατρο που οπωσδήποτε πρέπει να εξετάσει το βρέφος.
7)Μήπως ζεσταίνεται/κρυώνει;
To μωρό μας ζεσταίνεται όσο κι εμείς, κρυώνει όσο κι εμείς.
Συχνά κάνουμε το λάθος το χειμώνα να ντύνουμε υπερβολικά το μωρό με εσωτερικό φανελάκι, εξωτερικό φορμάκι, ζακέτα φλις και ολόσωμη φόρμα με επένδυση. Το μωρό μοιάζει με ακίνητη κούκλα, δεν μπορεί να κουνήσει τα χέρια του, τα πόδια του και νιώθει δυσάρεστα. Προτιμήστε βαμβακερά ρούχα κι όχι βελουτέ ή νάυλον υφάσματα που προκαλούν έντονη εφίδρωση.
Για τους θερινούς μήνες το μωρό μπορεί να κλαίει επειδή ζεσταίνεται πολύ. Φροντίστε η θέση που βρίσκεται το μωρό να μην είναι απευθείας κάτω από έντονο ήλιο, κάντε συχνά ντους στο μωρό σας και αυξήστε τα υγρά που παίρνει (γάλα για τα μικρά βρέφη/νερό για τα βρέφη που έχουν μπει σε στερεές τροφές).
8)Άγχος αποχωρισμού
Όσο μεγαλώνει το μωρό , αναπτύσσει άγχος αποχωρισμού από τη μητέρα, το οποίο συχνά εκφράζει με έντονο κλάμα που δηλώνει την έλλειψη της μαμάς. Βοηθείστε το μωρό να βγει από αυτή τη φάση με στοργή και με πολλές αγκαλιές όταν βρίσκεστε μαζί του. Μην φοβάστε ότι θα κακομάθει στις αγκαλιές. Η σύγχρονη ψυχολογία λέει ότι όσο πιο εξαρτημένο είναι το βρέφος από την ανθρώπινη παρουσία, τόσο πιο ανεξάρτητο θα είναι στα χρόνια της ενηλικίωσης. Η αυτοπεποίθηση που έχει ο κάθε άνθρωπος δημιουργείται μέσα από αισθήματα ασφάλειας. Φανταστείτε να σας άφηναν εσάς μόνους σε ένα δωμάτιο, να μην μπορείτε να αυτοεξυπηρετηθείτε, να μην βλέπετε κανέναν, να μην ακούτε κανένα. Η πειθαρχία δεν χτίζεται έτσι…
9)Προσωπικότητα του βρέφους
Όπως κανένας άνθρωπος δεν είναι ίδιος με τον άλλο, έτσι και τα μωρά έχουν την δική τους ιδιοσυγκρασία. Άλλο είναι πιο καλόβολο και ευπροσάρμοστο, άλλο είναι πιο δύσκολο και απαιτητικό. Αυτό έχει να κάνει και με το οικογενειακό περιβάλλον και με το κλίμα που επικρατεί σε κάθε σπίτι. Επίσης έχει να κάνει με τους φόβους που μπορεί κάθε βρέφος να έχει σε άλλοτε άλλο βαθμό. Κάποια μωρά δυσαρεστούνται στο σκοτάδι, ενώ άλλα απολαμβάνουν το χαμηλό φωτισμό. Κάποια μωρά κλαίνε στην επαφή με το νερό και κάποια χαίρονται όταν κάνουν μπανάκι και το βρίσκουν διασκεδαστικό. Τι να κάνουμε. Δεν μπορούμε να είμαστε όλοι ίδιοι…