Μην πυροβολείτε το ρυζάλευρο!

10 Νοεμβρίου 2017Διατροφή

Ένα μεγάλο μπράβο στις σύγχρονες μαμάδες που δεν θέλουν τη μασημένη τροφή, αλλά αποζητούν ενημέρωση πάνω στα θέματα διατροφής και ψάχνουν το καλύτερο. Με αυτόν τον τρόπο η σύγχρονη παιδιατρική απαιτεί από τους παιδιάτρους να ξέρουμε τι προτείνουμε και γιατί το προτείνουμε, και να μην επαναπαυόμαστε σε παλαιές πρακτικές. Επειδή τυχαίνει το τελευταίο διάστημα να δέχομαι πολλές ερωτήσεις για το ρυζάλευρο ως πρώτη τροφή για το βρέφος μεταφέρω αυτούσιες τις οδηγίες του ΠΟΥ για την Ευρωπαϊκή Κοινότητα, για να λυθούν οι απορίες.

«… Η πρώτη στερεά τροφή για το βρέφος συστήνεται να είναι μονοσυστατική (single ingredient), με κρεμώδη υφή, χωρίς ζάχαρη, αλάτι ή καρυκεύματα. Σε αυτές τις κατηγορίες ανήκουν τα δημητριακά χωρίς σιτάρι, το ρύζι, η λιωμένη πατάτα, τα δημητριακά βρώμης , τα λαχανικά και τα φρούτα…Η τροφή πρέπει να είναι πλούσια σε ενέργεια, πρωτεΐνη και μικροσυστατικά και να είναι εύπεπτη.»

Σημειώνεται αλλού ότι «…το βρέφος στην ηλικία που ξεκινούν οι στερεές τροφές έχει ανάγκη από ενέργεια, η οποία περιέχεται στα διάφορα δημητριακά, σε μια σωστή αναλογία με πρωτεΐνες. Τα δημητριακά που συνεισφέρουν ευεργετικά στη διατροφή και χρησιμοποιούνται τις χώρες της Ευρώπης είναι το κριθάρι, η βρώμη, η σίκαλη και το ρύζι. Συγκεκριμένα φέρουν 65% υδατάνθρακες, 7% πρωτεΐνη και 5% λιπαρά, συν ικανή ποσότητα φυτικών ινών. Το άμυλο των δημητριακών γίνεται ιδιαίτερα εύπεπτο με το μαγείρεμα και κρίνεται σκόπιμο να μην αφήνονται οι τροφές να παγώσουν μετά το μαγείρεμα διότι το άμυλο τότε γίνεται ιδιαίτερα δύσπεπτο. Επίσης προκειμένου το άμυλο να είναι εύπεπτο και να διατηρεί μια καλή γλοιότητα, τα άλευρα είναι εμπλουτισμένα με αμυλάση. Τα ωμά δημητριακά είναι πιο δύσπεπτα ενώ βελτιώνεται σημαντικά η πέψη τους όταν μαγειρεύονται.» Σημειώνεται ότι προκειμένου να διατηρούμε την σωστή αναλογία και ρευστότητα, το ιδανικό είναι το ρυζάλευρο ή τα δημητριακά να παρασκευάζονται με μητρικό γάλα. Κατά συνέπεια δεν πρέπει να φοβόμαστε τους υδατάνθρακες του ρυζάλευρου καθώς αυτοί χρειάζονται για την ενέργεια του βρέφους. Ο ανθρώπινος εγκέφαλος χρησιμοποιεί ως καύσιμο αποκλειστικά την γλυκόζη, γιατί έτσι είναι φτιαγμένος και σε καταστάσεις νηστείας αναγκάζεται να μεταβολίσει πρωτεΐνες και λίπη και να τα μετατρέψει σε γλυκόζη προκειμένου να τα χρησιμοποιήσει. Προφανώς δεν θέλουμε το παιδί να αρχίσει να «τραβάει» από τις αναγκαίες πρωτεΐνες που χτίζουν τους ιστούς, για να φτιάξει ενέργεια για την κίνηση και τη σκέψη. Κατά συνέπεια οι υδατάνθρακες αυτοί είναι οι αναγκαίοι και όχι οι πλεονάζοντες.

Ολικής ή Μερικής άλεσης: Τα δημητριακά περιέχουν μικροσυστατικά (micronutrients) που βρίσκονται στις εξωτερικές στοιβάδες του κόκκου, όπου περιέχονται ποσότητες από φυτικά οξέα (phytates), τα οποία παρεμποδίζουν σε κάποιο βαθμό την απορρόφηση των μικροσυστατικών. Έτσι, τα δημητριακά ολικής άλεσης, που περιέχουν τις εξωτερικές στοιβάδες του κόκκου, έχουν περισσότερα μικροσυστατικά, αλλά και μεγάλες ποσότητες φυτικών οξέων που παρεμποδίζουν την απορρόφηση των μικροσυστατικών. Τα κανονικά δημητριακά, έχουν μικρότερες ποσότητες φυτικών οξέων αλλά και μικρότερες ποσότητες μικροσυστατικών, ούτως ή άλλως. Επίσης τα κανονικά ή μερικής άλεσης δημητριακά είναι γενικά πιο δύσπεπτα στο άμυλο που περιέχουν σε σχέση με τα ολικής. Έτσι είναι προτιμότερο στις εισαγωγικές τροφές, να βάζουμε ολικής άλεσης δημητριακά ή ρύζι και τα δημητριακά που περιέχουν σιτάρι ή είναι μερικής άλεσης να τα βάζουμε αργότερα στη διατροφή του βρέφους.

Τέλος, απαντώντας σε σχετική ερώτηση για τροφές όπως το κεφίρ ή επεξεργασμένα προϊόντα του γάλακτος, κρίνεται σκόπιμο να εισάγονται μεταξύ 9-12 μηνών, και σε καμία περίπτωση δεν προτείνονται ως πρώτες εισαγωγικές τροφές. Πρόκειται για τροφή υψηλής διατροφικής αξίας, όχι όμως σαν πρώτη τροφή του βρέφους. Οι οδηγίες προτείνουν την προσθήκη του κεφίρ στα κύρια ή ενδιάμεσα γεύματα του βρέφους, ως πηγή πρωτεΐνης, κατά τον 9ο μήνα.