Γιατρέ δώσε μου ένα φάρμακο!
Υπάρχουν αρκετές περιπτώσεις στην καθημερινή παιδιατρική που αντιμετωπίζονται χωρίς καμία φαρμακευτική αγωγή, παρά μόνο με συστάσεις για αλλαγή της δίαιτας του παιδιού, άσκηση και τροποποίηση του τρόπου ζωής της οικογένειας. Ας δούμε μερικά παραδείγματα:
-Ο Γιώργος έχει παραπάνω κιλά από το κανονικό. Η μητέρα ανησυχεί για την τιμή της χοληστερίνης του παιδιού που φαίνεται από τις μετρήσεις ανεβασμένη, για την ηλικία και το φύλο του. «Μήπως πρέπει να ξεκινήσω κανένα φάρμακο στο παιδί μου;»
Η ανασκόπηση της βιβλιογραφίας επιμένει σε αυτές τις περιπτώσεις σε αλλαγή των διατροφικών συνηθειών και αερόβια άσκηση σε καθημερινή βάση για 6 μήνες τουλάχιστον. ΜΟΝΟ ΑΝ αυτά τα μέτρα δεν έχουν αποτέλεσμα στη μείωση του σωματικού βάρους και της χοληστερίνης προχωράμε ενδεχομένως σε θεραπεία με φάρμακα. Στις περισσότερες περιπτώσεις που δεν υπάρχει κάποια ειδική νοσολογική οντότητα, η δίαιτα/άσκηση έχουν το επιθυμητό αποτέλεσμα. Δεν είναι δυνατόν να φορτώνουμε το παιδί με φάρμακα αν δεν πάρουμε απόφαση να στηρίξουμε συνολικά το παιδί σε αλλαγή του τρόπου ζωής, σε μια διατροφή πλούσια σε φρούτα και λαχανικά, σε ποδήλατο, κολύμπι, τρέξιμο. Είναι τουλάχιστον ακατανόητο να θέλουμε να τρώμε οικογενειακώς σουβλάκι και πίτσα 4 φορές της εβδομάδα για βραδινό και να αφήνουμε το παιδί να παίζει 3 ώρες τη μέρα παιχνίδια στον υπολογιστή, δίνοντας κάθε βράδυ το μαγικό χαπάκι που χρειάζεται για να ρίξει την χοληστερίνη του, αντιμετωπίζοντας το παιδί σαν ηλικιωμένο άνθρωπο.
-Η Μαρία έχει βήχα. Η μητέρα ανησυχεί και κάθε φορά που ακούει βήχα χορηγεί εισπνεόμενα, που κάποια φορά της είχαν συνταγογραφήσει.
Οπωσδήποτε το παιδί που βήχει χρειάζεται μια καλή εξέταση από τον παιδίατρο, πριν προχωρήσουμε σε οποιαδήποτε οδηγία και φαρμακευτική αγωγή.
Συχνά τα παιδιά βήχουν χωρίς να έχουν ακροαστικά ευρήματα, απλώς και μόνο επειδή έχουν άφθονη ρινική καταρροή, η οποία ερεθίζει τον οπίσθιο φάρυγγα. Δεν συνεπάγεται ο βήχας ότι το παιδί πρέπει να ξεκινήσει οπωσδήποτε εισπνεόμενα.
Επίσης δεν χορηγούμε στα παιδιά αντιβηχικά σιρόπια καθώς ο βήχας, όσο και αν μας φαίνεται ενοχλητικός, είναι το φυσιολογικό αντανακλαστικό του οργανισμού για να απομακρύνει τις εκκρίσεις. Το αντιβηχικό σιρόπι θα αφήσει τις εκκρίσεις να λιμνάσουν στο αναπνευστικό και αυτές οι βλέννες μπορεί να παγιδεύσουν μικρόβια και να έχουμε μια μικροβιακή επιμόλυνση.
Συχνά ο βήχας είναι κατάλοιπο κάποιας απλής ίωσης που πέρασε το παιδί.
Ας αερίζουμε το δωμάτιο και τους χώρους που κινείται το παιδί μας, ας απομακρύνουμε τα σκονισμένα λούτρινα αρκουδάκια από το κρεβάτι που κοιμάται, ας πλύνουμε τη μύτη του με φυσιολογικό ορό, και μην ξεχνάμε να δίνουμε άφθονα υγρά και φρέσκο χυμό πορτοκάλι. Εννοείται και ευτυχώς πλεόν στις μέρες μας συνήθως εφαρμόζεται ότι απαγορεύεται το κάπνισμα εντός του σπιτιού ή του αυτοκινήτου. Μη βιαζόμαστε να χαρακτηρίσουμε το βήχα ως «ΑΚΡΟΑΣΤΙΚΑ» και να το φορτώνουμε με κορτιζόνη. Η χρήση εισπνεόμενων θα προταθεί από τον παιδίατρό μας, αν και εφόσον χρειάζεται.
-Ο Νίκος δεν τρώει. Είναι ένα τυχερό παιδί που όλη μέρα παίζει μπάλα στην αυλή, πανέξυπνο και ζωηρό. «Μήπως να του δώσουμε μια βιταμίνη, να του ανοίξει την όρεξη;»
Ο Νίκος είναι ένα φυσιολογικό παιδί. Επενδύουμε σε μια φυσιολογική διατροφή και όχι σε βιταμίνες και χάπια. Αυτό που πρέπει να κοιτάξουμε είναι να καθιερώσουμε μια συγκεκριμένη ώρα φαγητού, που όλη η οικογένεια κάθεται στο τραπέζι. Δεν προσφέρουμε στο παιδί εναλλακτικές λύσεις αν δεν τρώει το φαγητό, όπως «αφού δεν έφαγε και τίποτα θα του δώσω ένα κρουασάν». Το φαγητό πρέπει να προσφέρεται σε λογική ποσότητα. Μην απαιτούμε το παιδί να τρώει μερίδα ενήλικα. Πάντα στο πιάτο πρέπει να υπάρχει κάτι που αγαπάει το παιδί, συνδυασμένο έξυπνα με κάτι που ίσως δεν προτιμά και τόσο. Αναζητήστε στο διαδίκτυο παιδικές συνταγές και φανείτε εφευρετικοί στην μαγειρική σας. Ένα είναι το πλέον σίγουρο, και το λέω με την πείρα μου ως μητέρα τριών παιδιών: όταν το παιδί πεινάσει, θα φάει. Χαρείτε το παιδί που είναι φυσιολογικό και όχι υπέρβαρο. Ο μεταβολισμός που χτίζεται με τη σωστή διατροφή, είναι ένα εφόδιο για όλη τη ζωή.
Αυτά και άλλα πολλά παραδείγματα μας διδάσκουν ότι η ορθή ιατρική πρακτική (good clinical practice), συνιστά να επικεντρωθούμε στο lifestyle του παιδιού και της οικογένειας, προτού προχωρήσουμε σε παρεμβάσεις. Τα φάρμακα είναι πολύτιμα και αναντικατάστατα όπλα στην φαρέτρα της ιατρικής, όταν γνωρίζουμε ΠΟΤΕ ΚΑΙ ΠΩΣ να τα παίρνουμε. Δεν χρειαζόμαστε ένα φάρμακο για κάθε σύμπτωμα.