Η φυσιολογική πρόσληψη βάρους στο θηλάζον βρέφος

Kάτι που απασχολεί συχνά τη θηλάζουσα μητέρα είναι το κατά πόσον η πρόσληψη βάρους του μωρού που τρέφεται αποκλειστικά με μητρικό γάλα είναι ικανοποιητική. Ακούμε συχνά από μητέρες που σιτίζουν τα μωρά με φόρμουλα/ξένο γάλα πόσο εντυπωσιακά πολύ βάρος πήρε το μωρό και η θηλάζουσα αγχώνεται μήπως το γάλα της δεν καλύπτει το μωρό.

Στον πίνακα που ακολουθεί φαίνονται τα γραμμάρια που πρέπει να περιμένουμε να βάζει το θηλάζον βρέφος κάθε εβδομάδα ανάλογα με την ηλικία του, σε σύγκριση με το μη θηλάζον βρέφος. Προσοχή, οι τιμές αυτές έχουν μεγάλη διακύμανση, δηλαδή ελάχιστο και μέγιστο. Ένα βρέφος που παίρνει το ελάχιστο δεν σημαίνει ότι είναι άρρωστο. Ίσα–ίσα αυτό που μας ενδιαφέρει είναι να έχει μια σωματική αύξηση συμμετρική στο βάρος, στην περίμετρο κεφαλής και στο ύψος και αυτή να συνοδεύεται από την αντίστοιχη για την ηλικία του βρέφους ψυχοκινητική εξέλιξη (δηλαδή την εξέλιξη στο λόγο, την λεπτή και αδρή κινητικότητα και στο διαπροσωπικό/κοινωνικό κομμάτι).

Όπως μπορείτε να δείτε, το βάρος που παίρνουν τα θηλάζοντα βρέφη είναι σε γενικές γραμμές κατά μέσο όρο μικρότερο από αυτό των βρεφών που σιτίζονται με φόρμουλα.

Αυτό αποτελεί ένα φυσιολογικό γεγονός. Το μητρικό γάλα έχει χαμηλό πρωτεϊνικό φορτίο, όσο ο οργανισμός του βρέφους να μπορεί να διαχειριστεί. Η πρόσληψη περίσσειας πρωτεΐνης συνδυάζεται με αυξημένο έργο από τα νεφρικά σωληνάρια. Το κυριότερο όμως είναι ότι πλέον έχουμε μελέτες στα χέρια μας που επιβεβαιώνουν τη συσχέτιση μεταξύ υψηλής πρόσληψης πρωτεΐνης στη βρεφική ηλικία με την ανάπτυξη παχυσαρκίας ήδη από τα πρώτα χρόνια ζωής του παιδιού μας, καθώς και με την μετέπειτα ανάπτυξη μεταβολικού συνδρόμου (υπερλιπιδαιμία/υπέρταση/σακχαρώδης διαβήτης/αυξημένος δείκτης μάζας σώματος).

Δείτε ένα ακόμα παράδειγμα στις καμπύλες ανάπτυξης ενός θηλάζοντος βρέφους σε σύγκριση με το μη θηλάζον. Στην Εικόνα 1 παρουσιάζεται ο ρυθμός αύξησης ενός φυσιολογικού βρέφους που θηλάζει. Παρατηρούμε ότι η κλίση της καμπύλης αρχικά είναι μεγάλη και στη συνέχεια μειώνεται, ακολουθώντας ωστόσο μια ομαλή πορεία. Στην Εικόνα 2 παρουσιάζεται ο ρυθμός αύξησης βρέφους που σιτίζεται με ξένο γάλα. Παρατηρούμε ότι η κλίση της καμπύλης είναι εξαρχής και παραμένει μεγάλη ενώ το βρέφος παίρνει βάρος στα ανώτερα όρια.

ΕΙΚΟΝΑ 1                                       ΕΙΚΟΝΑ 2

Εδώ να σημειωθεί ότι παρουσιάζονται οι καμπύλες που βρίσκονται στο Ελληνικό Βιβλιάριο Υγείας , οι οποίες πλέον δεν χρησιμοποιούνται και έχουν αντικατασταθεί από τις καμπύλες του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας, οι οποίες έχουν προτυποποιήσει την ομαλή ανάπτυξη των βρεφών με βάση χαρακτηριστικά βρεφών που θηλάζουν και τα οποία είναι τα φυσιολογικά μέτρα σύγκρισης.

Οι σύγχρονες μελέτες αρχίζουν δειλά δειλά να μιλούν για παχυσαρκία της βρεφικής ηλικίας, γεγονός που οδήγησε σε όλα τα γάλατα–φόρμουλες στη μείωση της πρωτεΐνης.  Όσο όμως και να γίνεται προσπάθεια μίμησης του μητρικού γάλακτος, αυτό παραμένει αναντικατάστατο. Το θαύμα της φύσης το αντιλαμβάνεται κανείς αν σκεφθεί ότι η περιεκτικότητα του μητρικού γάλακτος είναι διαφορετική στην αρχή σε σχέση με το το τέλος του γεύματος. Το γάλα στα πρώτα λεπτά του γεύματος είναι πλούσιο σε πρωτεΐνες (foremilk), ενώ περνώντας η ώρα, μειώνεται η αναλογία πρωτεΐνης και αυξάνεται η περιεκτικότητα σε λίπος, που είναι ευεργετικό για την δημιουργία νευροσυνάψεων στον εγκέφαλο (hindmilk). Έτσι ακόμα και στα βρέφη που έχουν χαμηλό βάρος, η οδηγία που δίνουμε είναι να πιπιλίζουν περισσότερη ώρα στο στήθος, ακριβώς για να λάβουν το hindmilk, που θα τα βοηθήσει στην πρόσληψη βάρους.

Δεν θέλουμε μωρά-γίγαντες. Θέλουμε φυσιολογικά και υγιή μωρά. Η υγεία χτίζεται σε γερά θεμέλια και ο θηλασμός ευνοεί αυτά τα θεμέλια.